Obliczenia procentowe pomagają nam określić takie rzeczy jak rabaty, zużycie baterii w naszym smartfonie, stawki podatków oraz inne aspekty naszego życia codziennego. Obliczenie procentów jest często niezbędne, aby zrozumieć złożone informacje. Z tego wpisu dowiesz się, czym jest procent, jak obliczyć procent liczby, oraz poznasz kilka przykładowych obliczeń.
Czym jest procent?
Termin „procent” został zaadaptowany z łacińskiego słowa „per centum”, co oznacza „przez sto”. Procenty to ułamki, których mianownikiem jest 100. Innymi słowy, jest to relacja między częścią a całością, gdzie wartość całości jest zawsze przyjmowana jako 100. Procent jest przedstawiany za pomocą symbolu „%”.
Jak obliczyć procent z danej liczby? (Przykłady)
Obliczenie procentu z liczby nie jest takie trudne, jakby się mogło niektórym wydawać. Aby obliczyć procent z danej liczby, trzeba pomnożyć procent przez tę liczbę. Na początku należy zamienić procent na ułamek zwykły lub dziesiętny, a następnie pomnożyć go przez daną liczbę. Poniżej jest przykład, który bardziej pomoże zrozumieć obliczenie.
Powiedzmy, że w sklepie odzieżowym spodnie zostały przecenione o 25%. Ich cena początkowa to 110 zł. Aby obliczyć ile wynosi obniżka, należy pomnożyć 25% przez cenę początkową spodni, czyli 110 zł. Na początku jednak należy zmienić 25% na ułamek, czyli 0,25. Ostatecznie działanie będzie wyglądać następująco.
0,25 · 110 = 27,5 – wysokość rabatu
110 – 27,5 = 82,5 – cena spodni po obniżce
Jak widać z działania, wysokość obniżki to 27,50 zł, czyli spodnie po rabacie będą kosztowały 82,50 zł.
Obliczanie procentu z liczby – Drugi sposób
Innym prostym sposobem, który można wykorzystać w prostszych obliczeniach jest obliczenie 1% z danej liczby, a następnie pomnożenie tego procenta tyle razy ile procent trzeba wyliczyć. Poniżej przykład.
W sklepie odzieżowym koszula kosztuje 55 zł i obecnie trwa promocja na wszystkie koszule -20%. Należy więc obliczyć 1% od wartości 55 zł, a następnie wynik pomnożyć przez 20. Obliczenie 1% w pamięci jest dość proste, jak na tym przykładzie, 10% z 55 zł to będzie 5,50 zł a 1% to 55 groszy. Teraz należy pomnożyć to przez 20 i otrzymasz wartość obniżki.
0,01 · 55 = 0,55 zł – 1% ceny koszuli przed rabatem
20 · 0,55 = 11 – tyle wynosi rabat
55 – 11 = 44 – tyle kosztuje koszula po rabacie
Jak obliczyć procent z liczby na kalkulatorze?
Obliczenie procentu z liczby na kalkulatorze jest bardzo proste. Możesz tutaj użyć wyżej wymienionego sposobu, czyli procenty zamienić na ułamek dziesiętny, a następnie pomnożyć przez konkretną liczbę.
Jako przykład podamy tutaj sklep RTV i trwającą w nim obniżka cen na wybrane telewizory wynosząca 19%. Telewizor firmy ABC przed obniżką kosztuje 2999 zł. Aby obliczyć na kalkulatorze cenę telewizora po obniżce, należy pomnożyć wielkość rabatu przez cenę, a następnie wynik odjąć od ceny podstawowej TV.
W pierwszej kolejności zamieniamy procenty na ułamek dziesiętny.
19% = 0,19 – procenty zamienione na ułamek
Teraz na kalkulatorze wystarczy obliczyć wysokość obniżki w następujący sposób.
0,19 · 2999 = 569,81 – wartość rabatu
Ostateczna cena telewizora będzie wyglądać następująco.
2999 – 569,81 = 2429,19 zł – ostateczna cena telewizora
Powyższy przykład dotyczy raczej tych prostszych kalkulatorów, w których nie znajdziemy %, ponieważ bardziej zaawansowane posiadają funkcje liczenia procentów. W takim kalkulatorze wystarczy po prostu wpisać interesujące nas wartości, aby otrzymać dany wynik. Posiłkując się powyższym przykładem z telewizorem, obliczenie ceny po rabacie na kalkulatorze wyglądałoby następująco.
2999 – 19% = 2429,19
Aby obliczyć procent z liczby na kalkulatorze np. w smartfonie, wystarczy posłużyć się powyższym przykładem. Wystarczy podać interesującą nas liczbę, a następnie odjąć od niej jakiś procent, aby otrzymać wynik. Otrzymany wynik odejmujemy od liczby początkowej i otrzymamy % przedstawiony w liczbie. Jak widać, jest to jeszcze łatwiejsze rozwiązanie i praktycznie dostępne obecnie dla każdego, kto posiada smartfona.
Dodawanie procentów do danej liczby na kalkulatorze
Procent na kalkulatorze można również dodawać proc. do danej liczby i w ten sposób np. policzyć kwotę planowanej podwyżki czy premii. Przykład: w firmie planowane są premie świąteczne dla pracowników. Nieoficjalnie wiadomo, że mają wynieść ok. 20% wynagrodzenia netto. Jak obliczyć procent z kwoty, aby mniej więcej wiedzieć, ile premii można się spodziewać? Gdy pensja netto wynosi 3650 zł wystarczy użyć prostego działania na kalkulatorze i do tej kwoty dodać 20%.
3650 + 20% = 4380 – kwota wypłaty z premią
4380 – 3650 = 730 – przypuszczalna wysokość premii
Powyższe przykłady mają na celu tylko lepiej pokazać dane obliczenia, tak aby Tobie było je łatwo zastosować w życiu codziennym.
Jak obliczyć procent z liczby z Excelu?
Poniższy przykład można zastosować w excelu, jak również w arkuszach kalkulacyjnych innych programów. Akurat screenshot z tego przykładu pochodzi z arkusza Google (sheets). Przykład ten dotyczy odzieży i obniżki cen. W Excelu można w dość prosty sposób policzyć, jakie będą ceny poszczególnych rzeczy po rabacie i uporządkować je w tabelkach.
Jak więc obliczyć procent z liczby w Excel? Po pierwsze należy wprowadzić dane do tabel. Informacje, jakie będą potrzebne, to jak w tym przypadku cena początkowa oraz wysokość rabatu wyrażona w procentach (%). Gdy już dane zostaną uzupełnione, wtedy można zacząć obliczenia. Trzeba wybrać komórkę, w której ma pojawić się kwota po obniżce, w tym przypadku będzie to D2, a następnie wprowadzić do niej następującą formułę.
=B2*(1-C2)
Komórka B2 to pełna kwota, 1 = 100% a C2 to wysokość obniżki wyrażona w %. Aby powtórzyć proces w kolejnych komórkach, wystarczy zmienić nieco formułę, czyli dla komórki D3 to będzie =B3*(1-C3), a dla komórki D4 odpowiednio będzie =B4*(1-C4).
Podsumowanie
Jak zapewne zauważyliście, obliczenie procentu z danej liczby nie jest tak skomplikowanym procesem i po przeczytaniu tego wpisu raczej każdy powinien sobie z tym poradzić. Jeżeli jednak czegoś Ci brakuje w tym artykule lub chciałbyś się o coś zapytać, nie krępuj się i daj znać w sekcji komentarzy poniżej.
